Turkey: New social media law is a threat to not only freedom of expression but also human rights advocacy

Read our statement in English

Turkey: New social media law is a threat to not only freedom of expression but also human rights advocacy

Ankara, July 30, 2020 - “The Proposal for the Amendment of the Law on the Arrangement of Internet Publication and Combating Crimes Committed Through These Publications’’ was passed by the Justice Committee and enacted by Turkish Grand National Assembly last Wednesday.

As The Coalition For Women In Journalism, we are utterly concerned about this new law, which has been cited in many circles as the "new censorship law.". Law No. 7253 will not only hinder freedom of expression, but will also impede with the work in the field of human rights advocacy.

What does the new law bring?

Following the speech of President and AKP Chair Recep Tayyip Erdogan concerning social media, which stated “We must do whatever is necessary for these mediums to establish legal and financial interlocutors.”, the draft proposal was submitted to the Turkish Grand National Assembly immediately.

The text of the law imposes many restrictions on social media servers, while envisioning the increase of fines for offenses committed through social media. There is also the definition of “social networking provider” which includes Twitter, Facebook and Instagram, which are the mediums that rights advocates campaign through, as well as WhatsApp, a free communication tool.

Foreign-based social network providers that have more than one million daily visitors in Turkey will assign at least one representative in the country. That person's contact information will be included on the website in a way that is obvious and easy to access. If the representative will be a real entity, not a legal one, it has to be a citizen of Turkey. The representative is also tasked with “taking reasonable measures to abide by the rules and regulations provided under this law”. However, what these measures will be is not clearly stated in the law, and no sanctions are foreseen in cases of noncompliance.

Additionally, social network providers would have 48 hours to respond to orders to remove offensive content. Providers will also take necessary measures to store data on users in Turkey inside the country.

Administrative fines for providers who fail to meet obligations would be raised to encourage compliance. Previously, fines were between 10,000 -100,000 Turkish lira ($1,500 - $15,000), but the amount would now be between 1 million - 10 million lira ($146,165 - $1,461,650).

As part of the right to be forgotten, courts are now authorized to not only block access to a URL address, but also remove its content. (source: https://bianet.org/5/94/228211-parliament-passes-bill-obligating-social-media-companies-to-open-an-office-in-turkey)

Social media companies should take initiative to stand against silencing of freedom of expression

Kerem Altıparmak, Executive Board Member of Human Rights Association and human rights lawyer, during his interview with The Coalition For Women In Journalism drew attention to the gaps in the law: “The text of the law is hastily written and has many deficits. I think that 90% of the articles under the law, in this form are not enforceable, but in this case the stance of the social media networks will play an important role. If these channels act with bravery, the penalties stipulated by the law in terms of neither localization nor content deletion will be enforced. For example, if social media companies that comply with the obligation to have a representative are notified of an administrative penalty due to violation of the law, the penalty will remain obsolete if the company does not have any confiscable property.”

Despite all the gaps in the law, this regulation, which envisages further pressure on freedom of expression, may cause destruction in the field of rights advocacy. According to Article 8 (a) of the said law, any criticism of political power can be considered as a threat to public order. In this case, if social media networks succumb to the authorities wishes and list the names and locations of their users that the government see as ‘criminals’, it will help hinder the already chained freedom of expression in Turkey to be thrown into jail. This will create a chilling effect where we will see jailings of dozens of people each night.

Social media bill will make women journalists’ lives harder in Turkey

Ayşe Güney, co-spokesperson for the Mesopotamian Women Journalists Platform and editor of JinNews, touched upon the negative consequences of the new regulation might have in terms of women's rights during the interview she gave to The Coalition For Women In Journalism: “The freedom of expression will be completely eliminated and the right to receive news will be seriously affected. Social media, which is also used as a means of discussion and communication, has become a tool to organize, campaign and share experiences for women in the recent years. These platforms help raped and assaulted women reach millions of people to support them. This restriction also aims to isolate the individual. ”

Ayşe also said that stricter laws will intensify self censorship and will increase the pressure on journalists in Turkey: "Turkey has long been a country of censorship. Many press institutions were shut down. The opposition media faced many penalties, tens of thousands of people have been arrested due to social media posts and their trials are ongoing.

While we are facing such dark days in terms of freedom of the press and expression, now this new social media legislation will completely darken the picture. If a firm step towards democracy is not taken to repeal this law Turkey will become a country where especially women journalists simply can’t exist and breathe.”

“History will be rewritten and the hunter will be the author”

Mesopotamia Agency Foreign News Editor Gözde Çağrı Özköse commented that the regulation will also irreversibly damage the history: “Social media 'regulation' was just enacted by the Parliament. But I'm sure more than 70% of the people in Turkey do not know about this. This is due to the fact that our media has already been taken over. This law targets the remaining 30% by way of requesting their information from social media providers when they share anything that the government deems as a ‘crime’, and we all know that that list is endless. The state, which receives the user information, will include the user in its "Citizen Tracking System" and instant virtual cops will start stalking said citizens on social media. Access to links the government deems as ‘dangerous’ will not only be blocked due to violation of rights, content will also be removed. Censorship will intensify, and all news and posts with critical content will be deleted. In other words, the law aims to censor not only the present but also the history.

Journalism is already considered a crime in Turkey and the last remaining mediums to communicate, to access information and the right to organize are social media platforms. With this law, all kinds of good and bad memories of the past will be erased and destroyed. History will be rewritten. An African proverb says, 'Unless lions write their own history, all stories will glorify the hunter'. This law is the law of the hunter. ”

Opposition should work on archiving important information before they are gone forever

YolTV anchor and co-editor in chief of Gazetelink Derya Havin Güngör, on the other hand, invited the public and journalists to focus on archiving critical posts that may get censored in the future: “The social media law, which is claimed to have taken after Germany’s example, passed through the Parliament after an overnight 'work'. This alone shows that this law is not drafted in good faith. The law that Germany enacted came after 2 years of comprehensive work.

The purpose of the AKP government and mentality, and their road map, are now obvious. AKP takes revenge of dislikes on youtube by generation Z and of the opposition’s social media slogan "everything will be very beautiful". This law is aimed at harming the opposition during the next election campaign because the opposition gained popularity due to social media during the last one. It was social media posts of the opposition that determined the agenda during the last election process. They gave hope and excitement to the public. The ruling party was only able to imitate the opposition. They became afraid of social media in return. AKP can no longer manage neither the country nor the Internet; they are far behind the era. They also want to erase any documentation of corruption exposed on social media.

So it is very important to hand these archives down to the next generation. We knew that the opposition party could not prevent the government from passing this law. I find it much more important to spend time and energy on these archives instead of trying to prevent the passing of the law.”

The Coalition For Women In Journalism, is following the current censorship attempts in Turkey with great concern. We call all political actors and the public to look out for democracy and fundamental rights in Turkey. Terrible consequences of this new law will not be seen before two years at the earliest as Kerem Altıparmak mentioned. However, we call on social media networks to stand in solidarity against regulations which violate freedom of expression and the right to demand information.

...

The Coalition For Women In Journalism is a global organization of support for women journalists. The CFWIJ pioneered mentorship for mid-career women journalists across several countries around the world, and is the first organization to focus on the status of free press for women journalists. We thoroughly document cases of any form of abuse against women in any part of the globe. Our system of individuals and organizations brings together the experience and mentorship necessary to help female career journalists navigate the industry. Our goal is to help develop a strong mechanism where women journalists can work safely and thrive.

Follow us on Instagram @womeninjournalism and Twitter @CFWIJ. Our website is WomenInJournalism.org and we can be reached at press@womeninjournalism.org

Basın bildirimizin Türkçesini okuyun

Yeni sosyal medya yasası yalnızca ifade özgürlüğüne değil hak savunuculuğuna da tehdit

30 Temmuz 2020, Ankara, Türkiye -- “İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” Çarşamba günü TBMM’den geçti.

Gazetecilikte Kadın Koalisyonu olarak bir çok çevrede “yeni sansür yasası” olarak dile getirilen bu kanuni değişiklik hakkında kaygılıyız. 7253 sayılı yasa yalnızca ifade özgürlüğüne ket vurmakla kalmayacak, aynı zamanda hak savunuculuğu alanındaki çalışmalara da zarar verecektir.

Yeni yasa neleri öngörüyor?

Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın sosyal medyayla ilgili, “Bu mecraların hukuki ve mali muhataplık tesis etmeleri için ne gerekiyorsa yapmalıyız. Erişim engeli, adli ve mali yaptırımları devreye sokacağız” sözlerinin ardından taslak teklif ivedilikle TBMM’ye sunuldu.

Yasa metni mevcut yasaya sosyal medya sunucularına dair pek çok sınırlamalar getirirken sosyal medya üzerinden işlenen suçlardaki para cezalarının da artırılmasını öngörüyor.

Yeni kanunla birlikte, internet kullanıcılarının kişisel başvurularında veya kamu kurumlarının bildirimlerinde yaşanan zorlukların aşılması için sosyal ağ sağlayıcılarla muhataplık ilişkisi kurulması amaçlanıyor.

“Sosyal ağ sağlayıcı” şeklindeki yeni tanımlama ise hak savunucularının sesini en çok duyurduğu mecra olan Twitter, Facebook ve Instagram’ın yanısıra ücretsiz iletişim aracı olan WhatsApp’ı da kapsıyor.

Yukarıda belirtilen mecraların Türkiye’de temsilciliği henüz bulunmuyor, ancak yasa ile Ekim ayı itibariyle bu bir zorunluluk haline gelecek.

Kabul edilen bir başka önergeyle ise taraflara ilişkin IP adresi’nin lokalizasyonun sağlanması öngörülüyor.

Düzenlemeyle kişilik haklarına saldırı, iftira, hakaret gibi nedenlerle içeriğin engellenmesi veya çıkarılmasının yanı sıra "unutulma hakkı" da kullanılabilecek. Bu durumda kişilerin isminin geçtiği ve "kişilik haklarına saldırı" olarak nitelendirdiği paylaşımlar, Google gibi arama motorlarında görünmeyecek, yani tümüyle silinecek.

Ekim ayında yürürlüğe girecek temsilci belirleme ve bildirme yükümlülüğünü yerine getirmeyen sosyal ağ sağlayıcısına ise, BTK tarafından bildirimde bulunulacak. Bildirimden itibaren 30 gün içinde bu yükümlülüğün yerine getirilmemesi halinde sosyal ağ sağlayıcıya BTK tarafından, önce 10 milyon lira idari para cezası verilecek.Verilen idari para cezasının tebliğinden itibaren 30 gün içinde bu yükümlülüğün yerine getirilmemesi halinde, 30 milyon lira daha idari para cezası verilecek.

Yasanın tartışmalı maddelerinden birisi de, "Türkiye'den erişimi günlük 1 milyondan fazla olan yurtiçi veya yurt dışı kaynaklı sosyal ağ sağlayıcıların Türkiye'deki kullanıcıların verilerini Türkiye'de barındırma yönünde gerekli tedbirleri alır" hükmü. Ancak bu tedbirlerin ne olacağı yasada net olarak belirtilmediği gibi, verilerin getirilmemesi halinde herhangi bir yaptırım öngörülmüyor.

Yasanın uygulanabilirliği sosyal medya şirketlerinin insiyatifinde

Gazetecilikte Kadın Koalisyonu’na konuşan İnsan Hakları Derneği MYK üyesi ve insan hakları hukukçusu Kerem Altıparmak da yasadaki boşluklara dikkat çekti: “Yasa metni aceleyle kaleme alınmış ve pek çok açık bulunduruyor. Yasanın bu haliyle %90’ının uygulanabilirliğinin olmadığını düşünüyorum, ancak bu durumda söz konusu sosyal medya ağlarının duruşu önemli bir rol oynayacak. Eğer bu mecralar dirayetli davranırsa ne lokalizasyon ne içerik silme anlamında yasanın öngördüğü cezalar icra edilemeyecek. Örneğin temsilci bulundurma zorunluluğuna uyan sosyal medya şirketlerine yasaya aykırılıktan bir idari para cezası tebliğ edildiğinde bu cezanın ödenmemesi durumunda şirketin el konulabilir malları olmaması durumunda söz konusu ceza kadük kalacaktır.

Siyasi iktidar bu yasayı hazırlarken kendisine dönük sonuçlarını iyi değerlendirmemiş diye düşünüyorum. Türkiye büyük bir pazar olabilir ancak söz konusu sosyal medya şirketlerinin çekilmesi durumunda ticaret büyük zarar görecek, bunun da ağır bir siyasi maliyeti olacaktır. Sosyal medya şirketlerine bu noktada düşen, ifade özgürlüğü ve temel haklara aykırı kararları uygulamamada dik duruş sergilemek. Bunun yanı sıra yasanın 9. Maddesi ile düzenlenen ‘Unutulma hakkı’na ilişkin kuralda ‘hangi arama motorlarına bildirim yapılacağı gösterilir’ şeklinde bir ifade var, ancak yasada arama motoruna ilişkin bir tanım olmamakla beraber sorumluluğuna ilişkin bir hüküm de yok. Dolayısıyla tanımı ve yaptırımı belirlenmemiş hükümlerin uygulanması mümkün olmayacak.”

Yasadaki tüm boşluklara rağmen internet üzerindeki baskıları öngören bu düzenleme hak savunuculuğu alanında tahribata yol açabilir. Sözkonusu kanunun 8 (a) maddesi uyarınca siyasi iktidara yönelik herhangi bir eleştiri, kamu düzenini tehdit olarak değerlendirilebilecek. Bu durumda eğer sosyal medya ağları dirayetli davranmayıp kullanıcı bilgilerini listeler yani bir nevi fişlemeye yardımcı olursa halihazırda Türkiye’deki ifade özgürlüğünü boğmuş olan toplu sosyal medya gözaltıları zincirleme olarak artacak, bu husus ise kişilerin otosansür uygulamasına yol açarak hak ihlallerinin duyurulmaması sonucunu doğuracak.

Sosyal medyaya sansür hak savunuculuğuna zarar verir

Mezopotamya Kadın Gazeteciler Platformu eşsözcüsü ve JinNews editörü Ayşe Güney de Gazetecilikte Kadın Koalisyonu’na verdiği röportajda yeni düzenlemenin kadın hakları açısından doğuracağı olumsuz sonuçlara değindi: “Bu düzenlemeyle, sosyal medya araçlarına denetim sıkılaşacak, bu ağlar ve kullanıcılar için sansür ve otosansür daha da artacak kısmen yaşanan ifade özgürlüğü tamamen ortadan kalkacak, haber alma hakkı ciddi etkilenecek. İnsanların tartışma ve iletişim aracı olarak da kullanılan sosyal medya özellikle son yıllarda kadınlar açısından bir örgütlenme ve deneyim aktarma alanı haline geldi. Tecavüze uğrayan, şiddet gören kadınların milyonlarca insana ulaşarak destek aldığı bir alan. Bu kısıtlama kişiyi yalnızlaştırmayı da hedefliyor.”

Ayşe Güney yeni yasanın sansür ve otosansür mekanizmalarını güçlendirerek bunun Türkiye’deki basın özgürlüğü ve gazetecilere yönelik baskıları artıracağı görüşünde: “Türkiye uzun zamandır sansür ülkesi haline getirildi. Birçok basın kurumu kapatıldı. Muhalif medya,erişim engeli, haber kaldırma, program yayınını durdurma ve ekran karartma gibi bir çok ceza ile karşı karşıya kaldı. Sosyal medyada yapılan paylaşımlar suç sayılarak onlarca insan tutuklandı ve yargılamalar hala devam ediyor.

Basın ve ifade özgürlüğü açısından tablo bu kadar karanlıkken, şimdi birde sosyal medya yasa düzenlemesi bu tabloyu iyice karanlığa boğacak. Sansür o kadar fazla uygulanıyor ki artık bireyler otosansür uyguluyor kendilerine. ‘Bunu yazma dava açılır’ en çok duyduğumuz sözlerden biri. Bir an önce bu yanlış düzenlemeden vazgeçilerek, demokrasi adına adım atılmazsa Türkiye özellikle biz kadın gazeteciler açısından yaşanılmaz bir ülke haline gelecek.”

“Bu yasa avcının tarihini anlatmaya yönelik”

Mezopotamya Ajansı Dış Haberler Editörü Gözde Çağrı Özköse ise düzenlemenin geri dönülmez tarihi tahribat yapacağı yorumunda bulundu: “Sosyal medya 'düzenlemesi' meclisten geçti. Ama eminim Türkiye'nin %70'inden fazlası bunu bilmiyor. Bu hali hazırda medyamızın elegeçirilmiş olmasından kaynaklanıyor. Bilen yüzde otuz bilmesin diye gelen bu kanun ise hükümetin 'suç' olarak gördüğü (aklımıza gelen gelmeyen her şeyi kapsıyor) paylaşım, haber, yorum karşısında, 'sosyal ağ sağlayıcı' olarak tanımlanacak gerçek veya tüzel kişilerden üye bilgisi isteyecek. Üye bilgisini alan devlet bu bilgiyle kişileri 'Vatandaş Takip Sistemi'ne dâhil edecek ve sosyal medyada anlık sanal polisler vatandaşın peşine düşecek. Bazı yazışmaların ve paylaşımların silinmesi istenecek. Silinmezse, para cezası, silinirse, arşiv de silinsin istenecek. Kişilik hakları ihlali gerekçesi ile sadece erişim engellenmeyecek, içerikler de çıkartılacak. Sansür genişleyecek, geriye dönük tüm eleştirel içerik taşıyan haberlerin ve paylaşımların silinmesi sağlanacak. Bu içeriklerin adresleri de arama motorlarından çıkartılacak. Yani kanunla, sadece günceli değil, tarihi bile sansürleme amaçlanmaktadır. Eğer bir temsilci bulundurulmazsa bant daraltmaya kadar varan yaptırımlar öngörmektedir.

Gazeteciliğin suç sayıldığı Türkiye’de internet ve Sosyal Medya Platformları, iletişim kurmak, doğru bilgiye erişmek ve örgütlenmek için en etkin kullanım alanlarıdır. Bu yasa ile tüm özgürlük mücadeleleri engellenebilecek. Geçmişin yaşanmış iyi ve kötü her türlü belleği silinecek, yok edilecek. Tarih yeniden yazılacak. Bir Afrika atasözü der ki 'Aslan kendi tarihini yazmadığı sürece, tüm hikayeler avcıyı yüceltecektir'. İşte bu yasa, artık avcı'nın yasasıdır.”

Muhalefet eleştirel içerikleri arşivlemeli

YolTV muhabiri ve Gazetelink editörü Derya Havin Güngör ise yasaya yönelik eleştirisinde kamuoyunu ve gazetecileri arşivleme çalışması yapmaya davet etti: “Almanya'nın örnek alinarak hazirlandigi söylenen sosyal medya yasası bir gecelik bir 'çalışma' sonucu Meclis'ten geçti. Bir kere bu yasanin iyi niyetli olmadığı daha ilk aşamada ortaya çıkıyor. Almanya'nın 2 yillik kapsamlı bir çalışmadan sonra çıkardığı yasa, biz de bir gün önce muhalefetin önüne geliyor. Ertesi gün Meclis'ten geçirilmek üzere toplaniliyor. Bu bir ‘oldu bitti’ yasasıdır.

AKP iktidari ve zihniyetinin amacı ve yol haritası artik gün gibi ortada. Akp dislike'larin, "her sey cok guzel olacak" sloganının intikamini aliyor. Bu yasa, mesela secim surecinde en cok muhalefete zarar verecek. Hatirlayin, seçim sürecinde gundem belirleyen muhalefet olmuştu. Coskulu bir heyecan vardi. İktidar ancak muhalefeti taklit edebildi. Bu mecralarda heyecan uyandirmaz hale geldiler. Ne ülkeyi ne de interneti yönetebiliyorlar; çağın çok gerisinde kaldılar. İktidar her gun "daha cok özgürlük" vaadiyle daha dar alan sunuyor. Denizden cikarip süs havuzuna, oradan çıkarıp ici su dolu küçük bir poşete sikistirip her gun yasam alanini, nefes alanını daraltıyor. İşin önemli bir kısmı muhalefeti ve muhalifleri susturmak ama sanirim en onemli kismi türlü yolsuzlukların ifşa edildiği arşivler.

Bu arşivlerin geleceğe taşınması çok önemli. Muhalefet bu yasayi engelleyemeyecegini biliyordu/ biliyorduk. Engellemek için harcanan zaman ve enerjinin arşiv konusunda harcanmasını çok daha önemli buluyorum."

Gazetecilikte Kadın Koalisyonu olarak Türkiye’deki sansür ve baskıları endişe ile takip ediyoruz. Kerem Altıparmak’ın da değindiği üzere mevcut değişikliğin yankıları en erken iki yıl içinde görülebileceğini göz önünde bulundurarak çok geç olmadan bütün siyasi aktörlere ve kamuoyuna Türkiye’deki demokrasi ve temel hakları gözetmeleri çağrısında bulunuyoruz. Bununla beraber sosyal medya ağlarını ifade özgürlüğünü ve iletişim hakkını ihlal eden düzenlemelere karşı dayanışma yapmaya çağırıyoruz.

...

Gazetecilikte Kadın Koalisyonu, kadın gazetecilere yönelik küresel bir destek örgütüdür. Dünyanın dört bir yanındaki birçok ülkedeki kadın gazeteciler için mentörlük projesine öncülük eden ve kadın gazeteciler için özgür basın ortamına odaklanan ilk örgüttür. Kadın Gazeteciler Koalisyonu olarak dünyanın herhangi bir yerindeki kadınlara yönelik her türlü suistimalin durumunu ayrıntılı bir şekilde belgelemekteyiz. Bireyler ile kurumları biraraya getiren sistemimiz, kadın gazetecilerin endüstride çalışmasına yardımcı olmak için gereken deneyim ve danışmanlığı bir araya getirir. Amacımız, kadın gazetecilerin güvenle çalışabileceği ve gelişebileceği güçlü bir mekanizma geliştirilmesine yardımcı olmaktır.

Daha fazla bilgi için web sitemizi ziyaret edebilirsiniz: www.womeninjournalism.org.

press@womeninjournalism.org